Kiedyś piwnica w domu pełniła funkcje pomieszczenia gospodarczego. Przechowywano w niej opał, przetwory i produkty spożywcze oraz urządzano kotłownię. Współczesne systemy grzewcze pozwalają umieścić kocioł lub pompę ciepła na kilku m2 na parterze sąsiedztwie kuchni i pokoi, nie ma zatem konieczności budowy piwnicy. Ci, którzy się na nią decydują często przeznaczają ją na pralnię, saunę, domową siłownię czy strefę rozrywki. Czy dom z piwnicą się opłaca? Kiedy warto zbudować poziom -1 w domu?
Rezygnacja z piwnicy wynika z jednej strony z tego, że to dodatkowe miejsce nie jest już tak bardzo potrzebne, jak kiedyś. Ponadto znacznie poprawiła się jakość materiałów, szczególnie izolacyjnych. Kilkadziesiąt lat temu piwnica pełniła funkcję ocieplenia domu, który dzięki dodatkowej przestrzeni nie miał bezpośredniego kontaktu z gruntem. Z drugiej strony to dla inwestora znaczna oszczędność sięgająca nawet 30% całej budowy.
Kiedy warto zbudować piwnicę?
Dom z piwnicą nadal znajduje zastosowanie w konkretnych sytuacjach. Kiedy warto zbudować piwnicę? Na pewno to bardzo dobre rozwiązanie na niewielkich działkach, gdzie nie ma możliwości postawienia dodatkowe pomieszczenia gospodarczego, domku na narzędzia czy nawet garażu. Ograniczona powierzchnia domu wymusi zwiększenie liczby kondygnacji, ponieważ na parterze niezbędne będzie umieszczenie nie tylko wszystkich pomieszczeń ogólnych, takich jak: kuchnia, łazienka czy pokój dzienny, ale także ciągów komunikacyjnych (hol i przedsionek). Na pomieszczenia techniczne i gospodarcze może zabraknąć miejsce, a wtedy salon trzeba będzie przenieść na piętro, kosztem sypialni, które muszą znaleźć się na kolejnym piętrze. W takiej sytuacji budowa piwnicy będzie uzasadniona, bo cała dodatkowa przestrzeń zostanie wykorzystana.
Wykorzystanie piwnicy – co można umieścić w piwnicy?
Podpiwniczenie można połączyć z miejscem parkingowym dla samochodu, a pozostałą część przeznaczyć na warsztat, przechowywanie sprzętów ogrodowych, sportowych i dodatkowy schowek na domowe bibeloty. Ponadto znajdzie się miejsce na pomieszczenie do robót domowych i hobby, spiżarnię, a także pralnię, suszarnię bielizny i prasowalnię. Zwykle piwnica połączona jest z domem, możemy dostać się do niej bezpośrednio z domu, a często również z zewnątrz. Dzięki temu skorzystamy z niej w danej chwili w zależności do tego, gdzie jesteśmy – w domu lub na działce.
Woda gruntowa – kiedy lepiej nie budować piwnicy?
Oprócz względów praktycznych i ekonomicznych jeszcze do niedawna istniał jeszcze jeden powód, przez który w uzasadnionych przypadkach zalecano rezygnację z podpiwniczenia. Chodzi o poziom wód gruntowych na działce. Przy wysokim poziomie wód gruntowych może okazać się, że piwnica będzie wymagała regularnego osuszania. Silne zawilgocenie gruntu prowadzi do gromadzenia się wilgoci w piwnicy i podmywania fundamentów domu. Jeśli sytuacja będzie utrzymywać się przez długi czas może dojść do osunięcia się konstrukcji budynku. Im wyżej osadzona piwnica, tym mniejszy jej kontakt z wodami gruntowymi. Dzisiaj możemy zapobiec wilgotnienia piwnicy, stosując dedykowane produkty i technologie. Najlepszym zabezpieczeniem są wysokiej jakości materiały izolacyjne, które doskonale radzą sobie z nadmiarem wilgoci i zabezpieczają dolne partie ścian przed przenikaniem wody gruntowej oraz opadowej, nawet jeśli przegrody wykonano z chłonącego wodę betonu komórkowego czy pustaków ceramicznych.
Brak piwnicy a woda gruntowa – jak zapobiec wilgoci?
W związku z powyższym nasuwa się pytanie: czy wody gruntowe nie stanowią zagrożenia dla domu bez piwnicy, którego pierwsza kondygnacja znajduje się na gruncie. Kiedyś to właśnie zadaniem piwnicy było odseparowanie parteru od gruntu. Dzisiaj ten problem został prawie całkowicie wyeliminowany dzięki nowoczesnym materiałom budowlanym i technologiom w zakresie izolacji przeciwwilgociowej oraz cieplnej zarówno fundamentów, jak i podłóg położonych na gruncie. Nowoczesne instalacje grzewcze oraz wodociągowe sprawiają, że prowadzenie poziomych przewodów w warstwach podłogi nie wymaga budowania specjalnych kanałów, co pozwala na rezygnację z podpiwniczenia bez szkody dla poprawności montażu instalacji. Dzięki nowoczesnym produktom i zaawansowanym technologiom możemy obniżyć poziom podłogi parteru do minimum, bez ryzyka wilgotnienia.
Dom z piwnicą czy bez – jak podjąć decyzję czy budować piwnicę?
Decyzja o budowie podpiwniczenia to nie tylko kwestia oszczędności. Do każdego domu, warunków działki i potrzeb inwestorów trzeba zawsze podejść indywidualnie. Musimy wyzbyć się przekonania, że:
- całkowite podpiwniczenie dużego domu jest bezcelowe i prowadzi do niepotrzebnego wzrostu nieużywanej powierzchni gospodarczej,
- całkowite podpiwniczenie małego domu jest uzasadnione, bo dzięki temu możemy racjonalnie wykorzystać uzyskaną powierzchnię.
Spotkamy wiele sytuacji, w których budowa piwnicy będzie zasadna. Umieszczając niej garaż i pomieszczenia gospodarcze ograniczamy powierzchnię zabudowy działki na rzecz ogrodu czy terenu zielonego.
Koszt budowy piwnicy – z jakimi cenami musimy się liczyć?
Najwięcej różnoc cenowych odczujemy na etapie budowy konstrukcji domu. Droższe będzie wzniesienie fundamentów i ścian przyziemnych oraz związane z nimi prace, takie jak: wykopy, izolacja przeciwwilgociowa i termiczna, zasypanie gruntu. Dodatkowo pomiędzy piwnicą i parterem trzeba wykonać strop i schody – wewnętrzne i zewnętrzne. Jeśli w podpiwniczeniu będzie garaż dodatkowo dochodzą koszty zjazdu i bramy garażowej. Zwiększone wydatki będą dotyczyły również prac wykończeniowych oraz instalacyjnych ze względu na większą powierzchnię domu. Średnio musimy liczyć, że koszt wykonania podpiwniczenia wyniesie ok. 1500 zł netto za 1 m2 powierzchni piwnicy. Koszt całej inwestycji budowy domu z pełnym podpiwniczeniem będzie wyższy o ok. 1/3 w stosunku do budynku bez piwnicy.
Jakie są dodatkowe koszty, wynikające z budowy piwnicy?
Musimy pamiętać o tym, że na ostateczną wycenę wpływają też indywidualne warunki, np. gruntowo-wodne na działce. Wykonanie wysokiej jakości izolacji przeciwwodnej w takiej sytuacji może znacznie podnieść cenę budowy domu. Wyższe koszty związane są nie tylko z samą budową piwnicy, ale także z jej użytkowaniem. Podpiwniczenie trzeba, jeśli nie całościowo to przynajmniej częściowo ogrzewać, aby móc komfortowo korzystać z pomieszczeń w sezonie jesienno-zimowym oraz nie doprowadzić do wychładzania znajdujących się nad nią pomieszczeń. Wiążę się to ze wzrostem kosztów eksploatacyjnych domu nawet o 15-20%.
Na jakiej działce najlepiej budować dom z piwnicą?
Do podpiwniczonych domów najlepiej sprawdzają się działki o wysokim spadku – ok. 1,5 m. Tego typu ukształtowanie terenu w zasadzie wymusza budowę piwnicy. Unikniemy wtedy problemu z wodami gruntowymi i dużym zaciemnieniem, bo możliwe będzie wstawienie okien przynajmniej z jednej strony. Zapewni to naturalne światło w pomieszczeniach piwnicy. To dodatkowy plus dla osób, które chcą wykorzystać tę dodatkową przestrzeń na miejsce do pracy, majsterkowania czy rozwijania swojego hobby.