Ogranicznik przepięć, zwany potocznie także ochronnikiem przepięciowym, to urządzenie mające na celu ochronę urządzeń elektronicznych przed przepięciami. Przepięcia, powstałe na przykład wskutek wyładowań atmosferycznych, mogą prowadzić do zniszczenia drogich sprzętów, takich jak komputery, telewizory, pralki czy lodówki.

Koszt naprawy niekiedy jest tak wysoki, że osoby, które poniosły stratę, decydują się na zakup nowego sprzętu. Aby tego uniknąć, warto zaopatrzyć się w ogranicznik przepięć, jest bardzo ważnym elementem skutecznej ochrony przeciwprzepięciowej.

Burza – najczęstsza przyczyna przepięć

Wyładowania atmosferyczne zaliczamy do najczęstszych przyczyn przepięć. Wyładowanie atmosferyczne, czyli piorun, powstaje w trakcie burzy i charakteryzuje się krótkim, silnym błyskiem oraz grzmotem lub donośnym dudnieniem. Podczas jednej burzy może dojść do jednego lub kilku wyładowań.

Wyróżniamy kilka rodzajów wyładowań atmosferycznych:

doziemne – powstają między powierzchnią ziemi a naładowaną elektrycznie chmurą,

międzychmurowe – powstają między naładowanymi elektrycznie chmurami,

wewnątrzchmurowe – powstają między przeciwnie naładowanymi częściami jednej chmury.

W trakcie burzy krople deszczu i kryształki lodu w dolnej części chmury są naładowane ujemnie, podczas gdy ziemia jest naładowana dodatnio (wskutek zjawiska indukcji elektrostatycznej). Prowadzi to do jonizacji i gwałtownego ogrzania powietrza, co z kolei skutkuje powstaniem fali uderzeniowej.

Podczas każdej burzy w ziemię uderza nawet kilkadziesiąt piorunów. Istnieje więc spore ryzyko powstawania przepięć, które prowadzą do uszkodzenia sprzętów podłączonych do instalacji elektrycznej jak i samej instalacji elektrycznej. Aby tego uniknąć, warto zaopatrzyć się w wysokiej jakości ogranicznik przepięć oraz zadbać o właściwe ich podłączenie i skoordynowanie, a także uwzględnienie pozostałych czynników wpływających na ochronę przed przepięciami (np. system połączeń wyrównawczych, zachowanie odstępów separacyjnych od elementów instalacji odgromowej)

Ogranicznik przepięć – rodzaje i technologia

Ograniczniki przepięć są dostępne w trzech klasach:

Ogranicznik przepięć typu 1 (klasa B) – ograniczniki instalowany najczęściej w rozdzielnicy głównej chroniący przed skutkami bezpośredniego odziaływania prądu udarowego,

Ogranicznik przepięć typu 2 (klasa C) – ogranicznik instalowany najczęściej w podrozdzielnicach czy rozdzielnicach obiektowych, jest to najczęściej drugi stopień ochrony przeciwprzepięciowej, ograniczający przepięcia łączeniowe. Obecnie bardzo popularne są ograniczniki tzw. Typu 1+2 np. w rozdzielnicy głównej domu jednorodzinnego, są one przystosowane do odprowadzenia części prądu piorunowego oraz ograniczenia przepięć łączeniowy, chroniący przed pośrednim działaniem prądu wyładowczego,

Ogranicznik przepięć typu 1+2 (klasa B+C) – ochronnik hybrydowy łączący funkcjonalność ograniczników typu 1 i 2 i chroniący przed przepięciami atmosferycznymi oraz łączeniowymi,

Ogranicznik przepięć typu 3 (klasa D) – Ogranicznik stosowany do zabezpieczenia szczególnie wrażliwych urządzeń np. sprzętu komputerowego, który przeznaczony jest do montażu w rozdzielnicy, puszce elektrycznej lub bezpośrednio w urządzeniu.

Ograniczniki różnią się między sobą również pod względem zastosowanej technologii. Wyróżniamy:

Ograniczniki iskiernikowe – przystosowane do odprowadzania dużej energii i indukowania małych zakłóceń. Wyróżniają się zmiennym czasem reakcji uzależnionym od rodzaju udaru. Przeznaczone do sieci energetycznych oraz budynków komercyjnych i przemysłowych. Stosowane powszechnie w konstrukcji ograniczników typu 1 oraz typu 1+2

Ograniczniki warystorowe (MOV) – ogranicznik warystorowy wyróżnia się bardzo wysoką wartością rezystancji, która gwałtownie spada podczas przepięcia, dzięki czemu warystor odprowadza znaczną ilość energii do ziemi. Ich zaletą jest bardzo krótki czas zadziałania, nie mają jednak tak dużej zdolności odprowadzania prądów wyładowczych i udarowych jak iskierniki. Stosowane powszechnie do budowy ograniczników typu 1+2, typu 2 oraz typu 3.

Ogranicznik przepięć w ofercie Schneider Electric

Oferta Schneider Electric obejmuje ograniczniki przepięć typu 1, 2 i 1+2 stworzone w technologii MOV i iskiernikowej. Wśród naszych produktów znalazły się między innymi ograniczniki przepięć typu 2 Acti 9 iPRD-DC-PV przeznaczone do instalacji fotowoltaicznych. Produkty te są wyposażone w wymienne wkłady, które ułatwiają eksploatację.

Schneider Electric dostarcza także akcesoria zabezpieczeniowe do ograniczników przepięć, takie jak wkładki, podstawy czy bloki. Wybór ochronnika i akcesoriów należy dobrać do konkretnej instalacji, biorąc pod uwagę m.in. jej typ, długość i sposób wykonania przyłącza elektrycznego.

Materiał prasowy Schneider Electric