Masz problemy z oznaczeniami i kolorami przewodów? Nie wiesz, jak podłączyć z powrotem kabel w lodówce, telewizorze? Przeczytaj nasz poradnik, a dowiesz się, co oznaczają kolory przewodów, jak są zbudowane i czemu służą.
Jedną z podstawowych czynności, jaką musisz wykonać podczas prac wykończeniowych w domu lub gruntownego remontu jest instalacja złożonych przewodów elektrycznych. W obecnych czasach liczba urządzeń elektrycznych, które znajdują się na wyposażeniu każdego domu, ciągle wzrasta. Dlatego też każdy z przewodów składających się na instalację elektryczną Twojego domu musi być dokładnie dopasowany do odbiorników, które zamierzasz zakupić. Ważną kwestią staje się zatem znajomość podstawowych oznaczeń przewodów, dzięki której będziesz mógł je odczytywać.
Na rynku dostępna jest ogromna liczba przewodów elektrycznych o różnym zastosowaniu. Do najważniejszych z nich zaliczamy zabezpieczenia jedno oraz wielożyłowe. Aby ułatwić użytkownikom ich rozróżnianie, stosuje się wiele sposobów oznaczania przewodów. Oprócz kolorowych powłok ochronnych przewody te zostały opatrzone także ciągiem liter i cyfr. Ich zadaniem jest przede wszystkim informowanie o parametrach poszczególnych zabezpieczeń.
Oznaczanie przewodów za pomocą kolorów
Przewody wielożyłowe, które są wykorzystywane w napięciach przemiennych, stosuje się do zasilania większości urządzeń. Mowa jest o tych, które znajdują się w Twoim domu np.: telewizor czy lodówka. W zależności od tego, do czego dana żyła w przewodzie jest przeznaczona, posiada ona właściwy kolor izolacji. W tym przypadku przeważnie stosuje się izolacje białe wykonane na przykład z polwinitu. Kolory te mogą różnić się między sobą także ze względu na producenta. Do oznaczenia przewodu fazowego stosuje się izolacje brązowe, szare bądź czarne oznaczane za pomocą litery L.
Przy wyborze odpowiedniej instalacji elektrycznej, zwróć także uwagę na to, czy jest ona zaopatrzona w przewody ochronne w żółto-zielonej instalacji oznaczone literami PE. Stosuje się je do przyłączania bolców, czyli styków ochronnych w gniazdkach. Drugi rodzaj przewodów stanowią zabezpieczenia o niebieskiej izolacji oznaczone literą N, czyli neutralne. Są one uziemione oraz połączone z neutralnym punktem transformatora, a ich napięcie z reguły powinno wynosić 0V.
Budowa przewodu elektrycznego
W większości przypadków konstrukcji przewodów elektrycznych wykorzystuje się miedź. Pamiętaj, że nie posiada dodatkowego oznaczenia. W innych przypadkach do oznaczenia tych zabezpieczeń stosuje się litery i cyfry. Na samym początku oznaczany jest materiał żył, a później konstrukcja przewodu. Jeśli materiałem użytym do produkcji było aluminium, oznacza się je literą A, natomiast w przypadku stali jest to litera F. Biorąc pod uwagę konstrukcję przewodu, może mieć ona postać drutu (D), wielodrutowej linki (L) lub wielodrutowej linki giętkiej (Lg). Pierwszą z konstrukcji stosuje się, kiedy przewody nie muszą być giętkie. Drugą i trzecią zastosujesz w dostarczaniu prądu do urządzeń ruchomych. Na samym początku takich oznaczeń stosuje się też literę, która określa powłokę ochronną żył. W większości przypadków jest to litera Y, czyli polwinit.
Izolacja przewodu
Kolejne oznaczenie przewodu elektrycznego stanowi jego izolacja. Do jej wykonania oprócz polwinitu (Y) używa się też gumy (G) bądź polietylenu (X). Litery te umieszcza się po oznaczeniach konstrukcji i materiału przewodu, na przykład LAY, czyli wielodrutowa linka aluminiowa o powłoce z polwinitu.
Oprócz wyżej wymienionych oznaczeń spotkasz też inne sposoby do opisywania przewodów elektrycznych. Są to małe litery, które oznaczają odpowiednio: p – przewód płaski, o – przewód okrągły oraz t – drut stosowany w instalacjach wtynkowych.
Oznaczanie napięcia znamionowego prądu
Jak już wspomniano, w oznaczeniach przewodów elektrycznych oprócz liter znajdują się także cyfry. Stosuje się je do określania maksymalnego poziomu napięcia elektrycznego, które wybrany przewód jest w stanie wytrzymać. Podaje się tutaj wartość napięcia pomiędzy żyłą przewodu a żyłą ochronną oraz wartość napięcia wytworzonego pomiędzy dwoma żyłami fazowymi. W pierwszym przypadku, czyli w wartości skutecznego napięcia między wymienionymi żyłami stosuje się oznaczenie UO. W drugim, czyli w wartości skutecznego napięcia wytworzonego pomiędzy żyłami fazowymi jest to U. Na danym przewodzie znajdziesz zatem oznaczenie 300/500 V, czyli UO/U.
Oznaczanie przewodów elektrycznych wykorzystywanych do zasilania poszczególnych odbiorników
Do zasilania podstawowych sprzętów elektrycznych użytku domowego używa się przewodów opisanych literą O. Są to urządzenia ruchome i przenośne stosowane w domu i w jego obrębie. Sprzęty domowe oznaczone są OM, a używane na przykład w przydomowym warsztacie – OW. Przewody o niskim napięciu znamionowym przeznaczone są do instalacji urządzeń elektrycznych gospodarstwa domowego (lamp, telewizorów). Przewody warsztatowe natomiast posiadają większe napięcie i stosuje się je do zasilania chociażby pralek czy piekarników.
Zadbaj o instalację elektryczną w swoim domu
Jeżeli planujesz gruntowny remont obejmujący wymianę instalacji elektrycznej lub chcesz założyć ją w nowo wybudowanym domu, powinieneś przede wszystkim zapoznać się z oznaczeniami oraz przeznaczeniem poszczególnych przewodów elektrycznych. Dla Twojego bezpieczeństwa, ale także dla uniknięcia pomyłek, oznaczenia danego przewodu umieszczone są nie tylko bezpośrednio na nim w postaci nadruku, ale także dodatkowo na etykiecie produktu. Każda żyła znajdująca się w takim przewodzie przeznaczona jest do innych celów i spełnia różnorodne zadania. Dlatego też, jeżeli planujesz ich wymianę bądź instalację, koniecznie zapoznaj się z rodzajami oznaczeń liczbowych, literowych oraz z kolorystyką konkretnych wyrobów. Nawet jeśli stare instalacje elektryczne w Twoim domu nadal działają bez zastrzeżeń, czasem warto zainwestować trochę czasu i pieniędzy, aby je odświeżyć. Koniecznie przed rozpoczęciem takich działań, zastanów się, jakie urządzenia planujesz wykorzystać w swoim domu. Wymiana instalacji wymaga bowiem szczegółowego dopasowania nie tylko przewodów, ale także gniazdek czy łączników. Elementy te muszą być dopasowane do siebie nawzajem. Najlepiej wybieraj więc elementy o jednej linii statycznej, które idealnie będą ze sobą współgrały.
