Łazienka to pomieszczenie stale narażone na wilgoć. Panujące tu warunki wymuszają stosowania odpowiednich rozwiązań, które pozwolą zminimalizować nieustannie generowaną wilgoć w powietrzu. Choć najprościej otworzyć okno i przewietrzyć łazienkę po kąpieli, to takie rozwiązanie nie zawsze okaże się wystarczające. Po pierwsze – nie każda łazienka ma okno, a po drugie – w okresie jesienno-zimowym takie wietrzenie to prosta droga do przeziębienia oraz niepotrzebnego wychładzania pomieszczenia. Dlatego też, jeśli w swojej łazience zaobserwowałeś problem nadmiernej wilgoci, możliwie jak najszybciej powinieneś zatroszczyć się o sprawną wentylację w łazience. Jak to zrobić? O czym pamiętać?
Źle działająca wentylacja w łazience i konsekwencje
Nie warto bagatelizować problemu nieprawidłowego obiegu powietrza w łazience. Ten wcześniej czy później powróci ze zdwojoną mocą. Na dłuższą metę źle działająca wentylacja i nieefektywne odprowadzanie nadmiaru wilgoci to prosta droga do poważniejszych i trudnych w usunięciu problemów.
Dlaczego? Wszystko wynika z procesów fizykochemicznych. Unosząca się w powietrzu para wodna osiada na okładzinach i sprzętach oraz meblach łazienkowych, wnika w fugi oraz w sufity. W konsekwencji niezabezpieczone metalowe sprzęty – rury, zawory czy wężyki rdzewieją, a meble puchną i pleśnieją. Co więcej, takie warunki w prostej linii prowadzą także do zagrzybienia ścian, podłóg i sufitów.
A przecież wilgoć powstaje w łazience bez przerwy – po każdej kąpieli czy podczas prania oraz suszenia ubrań. Zmiany na powierzchni ścian, podłóg i sufitów, na których rozwija się coraz więcej pleśni i grzybów, to nie tylko problem estetyczny. Grzyby i pleśni stanowią poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia – zwłaszcza dzieci, alergików i osób z niską odpornością. Wdychanie zarodników pleśni i grzybów prowadzi do poważnych schorzeń układu oddechowego, alergii, astmy oraz pogorszenia samopoczucia i zdecydowanie niższego komfortu życia i użytkowania własnego domu.
Zamiast więc narażać się na nieprzyjemności zdrowotne oraz późniejszą trudną i kosztowną walkę z grzybem i pleśnią, lepiej zainwestować w lepszą cyrkulację powietrza w łazience. Jak sprawić, by stała się ona sprawna i niezawodna?
Wentylacja grawitacyjna w łazience. Czym jest i jak działa?
Jak zostało już wspomniane – kluczem do tego, by w łazience panował odpowiedni mikroklimat, jest zapewnienie regularnej wymiany zużytego powietrza na nowe, czyli na te, które napływa z zewnątrz. Przepisy dość jasno precyzują, jak to powinno odbywać się w praktyce. Przede wszystkim wentylacja w łazience powinna być wywiewna – naturalna (określana też jako grawitacyjna) lub mechaniczna.
Zdecydowanie częściej spotykana jest wentylacja grawitacyjna. Jak działa taka wentylacja? Zużyte powietrze usuwane jest na zewnątrz przez kratkę, znajdującą się w kanale wentylacyjnym. Wypycha je powietrze napływające do domu, bardzo często za sprawą nawiewników okiennych zamontowanych w innych domowych pomieszczeniach.
Nawiewniki okienne nie powinny jednak znaleźć się w łazience, a kratki wentylacyjne powinny być umieszczone jak najdalej od miejsca kąpieli. Dlaczego? Ze względu na dwa kluczowe powody.
Po pierwsze ich obecność w łazience mogłaby zakłócać wymianę powietrza w pozostałych pomieszczeniach domu. Poza tym napływ do łazienki zimnego powietrza jest nie tylko nieprzyjemny, ale i groźny dla zdrowia – zwłaszcza dla osób o obniżonej odporności. Nawiew zimnego powietrza stwarza poważne ryzyko przeziębienia, a czasem i groźniejszych powikłań.
Z tego względu też bardzo istotne jest to, by właściwie umieścić kratkę wentylacyjną, która powinna znajdować się jak najbliżej sufitu. Regułą jest, aby jej górna krawędź nie była niżej niż 15 cm od sufitu. To miejsce jest idealne, bo przepływ powietrza do kanału jest niezakłócony.
Wentylacja grawitacyjna. Co mówią przepisy?
Żeby wentylacja była wykonana prawidłowo, musi być wykonana wedle normy PN-83/B-03430 „Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej” (wraz ze zmianą z lutego 2000 roku).
Wentylacja grawitacyjna w łazience musi usuwać na zewnątrz odpowiednią ilość powietrza: 50 m3/h (w łazienkach z WC lub bez) i 30 m3/h (w przypadku pomieszczeń wyłącznie z ustępem). Takie warunki będą możliwe do uzyskania, pole przekroju kanału wentylacyjnego będzie miało właściwą średnicę – nie mniejszą niż 0,016 m2. Jeśli zaś chodzi o długość kanału wentylacyjnego, powinna wynosić minimum 2 metry.
Przepisy definiują też inne kwestie, między innymi, kiedy należy stosować wentylację grawitacyjną, a w jakich sytuacjach wskazana jest mechaniczna. Naturalna wentylacja jest możliwa, gdy kubatura łazienki wynosi więcej niż 6,5 m3. W mniejszym pomieszczeniu jedynym rozwiązaniem pozostaje wentylacja mechaniczna.
Co równie ważne, przy wentylacji naturalnej w łazience o kubaturze mniej niż 8 m3, nie można instalować żadnych urządzeń gazowych pobierających powietrze do spalania z pomieszczenia. Planując taki sprzęt, wybrać należy urządzenie z zamkniętą komorą spalania. Nigdy nie można tego lekceważyć, ponieważ przy niedostatecznej ilości tlenu, piec z otwartą komorą może zacząć wytwarzać śmiertelnie niebezpieczny tlenek węgla.
Pamiętaj o odpowiednich drzwiach do łazienki
Trzeba też pamiętać o tym, żeby do łazienki wstawić drzwi z otworami wentylacyjnymi. Dzięki temu zapewnimy wydajniejszą wymianę powietrza między łazienką a pozostałymi pomieszczeniami w domu.
Poza drzwiami z otworami wentylacyjnymi można zdecydować się na pozostawienie szczeliny wentylacyjnej pod drzwiami. Taka szczelina powinna mieć co najmniej 2 centymetry wysokości.
Wentylacja mechaniczna. Kiedy przydaje się wentylator łazienkowy?
Czasem mimo napływu świeżego powietrza, wentylacja nie funkcjonuje prawidłowo lub działa, ale w sposób mało zadowalający. Tak się często dzieje w określonych porach, zwłaszcza latem. To wtedy różnica temperatur występujących na zewnątrz i wewnątrz domu nie jest zbyt duża. Zdarza się więc, że grawitacyjna wentylacja nie jest wystarczająca.
Żeby zapobiec tym problemom, warto skorzystać ze specjalnego wentylatora wyciągowego. Jest on niedrogi i łatwy w montażu. Umiejscawia się go przeważnie na wlocie do kanału wentylacyjnego, gdzie zajmuje miejsce kratki. Do działania wentylator potrzebuje prądu. Można go ustawić, by pracował cały czas lub tylko w sytuacji, gdy w łazience nagromadzi się duże stężenie pary wodnej. Wentylator łazienkowy może być również sprzężony ze światłem łazienkowym i działać wyłącznie wtedy, gdy świeci się światło w łazience.
Mimo że wentylator łazienkowy nie jest drogim urządzeniem, to przy jego wyborze lepiej nie sugerować się wyłącznie ceną urządzenia, ale przede wszystkim jego parametrami. Najważniejsza jest wydajność wentylatora. Determinuje ona ilość wydmuchiwanego powietrza w jednostce czasu. Przeważnie wydajność wentylatorów łazienkowych wynosi od 100 do 250 m3/h.
Warto też zwrócić uwagę na głośność wentylatora. Jeżeli zależy nam na komforcie akustycznym, dobrym pomysłem będzie zainwestowanie w wentylator, który nie będzie generował więcej hałasu niż 35 dB podczas znamionowej pracy.
Koniecznie trzeba pamiętać o względach bezpieczeństwa. Dotyczą one wentylatora wyciągowego montowanego w łazience, gdzie znajduje się kocioł gazowy (albo zasilany innym paliwem), w którym zastosowano otwartą komorę spalania. Ważna uwaga dotyczy także montażu wentylatora w kabinie prysznicowej lub tuż nad nią. Planując go tak umieścić, trzeba wybrać model ze szczelną obudową i napięciem znamionowym obniżonym do napięcia bezpiecznego – 12 V.
