Budynek gospodarczy wydaje się lekką konstrukcją podobną do domku letniskowego czy altany. „Po co więc mam zgłaszać budowę czy starać się o pozwolenie na budowę?” Niestety, jest to błędne myślenie, które może doprowadzić do drogiej legalizacji lub nakazu rozbiórki. Dlaczego? Sprawdź, kiedy potrzebujesz pozwolenia na budowę, a kiedy tylko zgłoszenia.
Majsterkowanie wymaga często niedużego warsztatu. Czasem potrzebujesz jedynie pomieszczenia, w którym będziesz trzymał basen ogrodowy na stelażu, kosiarkę do trawy i kilka urządzeń typu wiertarka. Niestety, ale wolnostojącego obiektu nawet o wymiarach 3 m x 3 m nie możesz wybudować bez zgłoszenia, czyli formalności związanych z prawem budowlanym.
W kilku wypadkach potrzebujesz pozwolenia na budowę, jeśli obiekt gospodarczy ingeruje w zabytkową przestrzeń, środowisko naturalne lub nie spełnia norm budowlanych budynku gospodarczego. Kiedy potrzebujesz zgłoszenia, a kiedy pozwolenia na budowę swojego budynku gospodarczego? Jednak najpierw odrobina wiedzy.
Czym jest budynek gospodarczy?
Zanim rozpoczniesz budowę budynku gospodarczego, poznaj jego definicję. W najprostszym ujęciu jest to budynek przy domu, który przeznaczony jest mieszkańcom domu, budynku mieszkalnego czy rekreacyjnego. Służy do przechowywania narzędzi warsztatowych, prac ogrodowych, wyposażenia ogrodu, sprzętu sportowego czy rekreacyjnego.
Możesz w nim wykonywać prace warsztatowe, jednak na użytek własny, a nie w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Nie należy mylić go z altaną, domkiem letniskowym. Są to po prostu różnego typu budynki o odmiennym przeznaczeniu. Poza tym na zgłoszenie budynek gospodarczy musi spełniać normy znowelizowanej Ustawy Prawo Budowlane w 2018 roku – odpowiedni gabaryt (metraż), osadzenie, minimalne odległości ścian od granicy, ale o tym dalej.
Budowa budynku gospodarczego. Od czego zacząć?
Przede wszystkim sprawdź najpierw miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W przypadku jego braku złóż wniosek o warunki zabudowy. Dowiesz się z dokumentu, czy np.: Twój grunt nie jest wpisany do rejestru zabytków. W takim wypadku musisz wnosić o pozwolenie na budowę. Poza tym rozbudowa budynku gospodarczego do celów mieszkalnych również wymaga pozwolenia na budowę, a dodatkowo projektu i zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Plan miejscowy uzyskasz w starostwie lub urzędzie gminy. Sprawdzisz w nim, czy nie ma przeciwwskazań do budowy budynku gospodarczego na Twojej działce. Jeśli dana gmina nie ma planu lokalnego, to złóż wniosek do wójta, burmistrza czy prezydenta miasta o warunki zabudowy. Dzięki tym dokumentom nabędziesz pewność, że Twoje 4 kąty gospodarcze są wybudowane zgodnie z prawem i nie będziesz musiał ich legalizować, a co gorsze rozbierać.
Budynek gospodarczy na zgłoszenie
Według nowelizacji prawa budowlanego z 2018 roku nie potrzebujesz pozwolenia na budowę pomieszczenia gospodarczego. Wymagane jest jedynie zgłoszenie. Nie zmienia jednak to faktu, że budynek gospodarczy jest budowlą ograniczoną pod względem rozmiarów w ramach zgłoszenia. Według ustawy Prawo Budowlane art.29 budynkiem gospodarczym jest obiekt:
- wolnostojący – nie styka się ona z innym budynkami, a odrębne przepisy określają, w jakie odległości ma stać od innych budynków,
- parterowy,
- o powierzchni zabudowy do 35 m2,
- trwale osadzony w gruncie.
Jest też jednym z maksymalnie dwóch budynków na działce o powierzchni do 500 m2. Wliczamy do tego budynki mieszkalne, altany, garaże. Nie zapomnij o tym, że musi stać 3 m od granicy ścianą (bez okien i drzwi) i 4 m od granicy działki ścianą z drzwiami i oknami.
Gdzie i jak możesz zgłosić budynek gospodarczy?
Dużym ułatwieniem dla Ciebie w skompletowaniu dokumentacji do zgłoszenia obiektu gospodarczego może być pomoc firmy oferującej gotowe budynki gospodarcze. Specjaliści zajmą się nie tylko budową, ale także formalnościami. Jeśli samodzielnie chcesz wybudować wolnostojące pomieszczenie gospodarcze, zgłoś zamiar w starostwie powiatowym, lub urzędzie miasta na prawie powiatu.
Dokumenty, jakie Ci są niezbędne do zgłoszenia to:
- szkic sytuacyjny – zawiera rysunek pomieszczenia gospodarczego, który jest naniesiony na mapę zasadniczą lub ewidencyjną. Taką mapę możesz swobodnie zakupić w wydziale geodezji starostwa czy urzędu miasta. Dodatkowo naniesione muszą być – rzut garażu, przekrój przez budynek czy rysunki elewacji. Jeśli przepisy szczegółowe narzucają pozwolenia, uzgodnienia i opinie szczególne, też musisz je dołączyć do szkicu,
- oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane – ten druk znajdziesz w urzędzie lokalnym czy na jego stronie,
- dokumenty dodatkowe – jeśli wymaga ich urząd, w którym zgłaszasz budowę pomieszczenia gospodarczego.
Cała procedura nie trwa dłużej niż 21 dni. Może zostać wydłużona, jeśli Twój wniosek był niekompletny. Wtedy urzędnik wezwie Cię do uzupełnienia dokumentacji. Pozwolenie ważne jest do 3 lat od złożenia wniosku.
Jakie jeszcze budynki gospodarcze mogę wybudować bez pozwolenia?
Ustawa Prawo Budowlane stanowi pewne wyjątki dla budynków gospodarczych, które można wznieść bez pozwolenia. Dotyczy to obiektów związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową. Rolnicy mogą wybudować pomieszczenie gospodarcze bez pozwolenia, ale o:
- powierzchni zabudowy do 35 m2,
- maksymalnej rozpiętości konstrukcji 4,8 m,
- tylko na obszarze wykluczonym z rejestru zabytków,
- o minimalnej odległości 3 metrów od granicy działki ścian bez okien, drzwi i 4 metrów ze ścianą z oknami i drzwiami.
Tutaj jednak musisz wziąć pod uwagę miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Sprawdź, czy możesz tworzyć zabudowę rolną na swojej działce. Jeśli dopuścisz się samowoli budowlanej, to zostaniesz zobligowany do legalizacji budynku lub jego rozbiórki.
W roli budynku gospodarczego możesz postawić budynek tymczasowy, trwale połączony z gruntem na nie więcej niż 180 dni. W tym wypadku w zgłoszeniu wskazujesz dzień wzniesienia budynku oraz jego rozbiórki. Pamiętaj, że budynek tymczasowy można zalegalizować po wniesieniu opłaty legalizacyjnej. Stanie się on po prostu budynkiem gospodarczym zgodnym z prawem. Bez legalizacji z pewnością otrzymasz pismo z nakazem rozbiórki.
Kiedy potrzebujesz pozwolenia na budowę w przypadku budynku gospodarczego?
Jesteś inwestorem i nie możesz skorzystać z opcji zezwolenia ze względu na przekroczenie powyższych norm. Potrzebujesz wtedy pozwolenia na budowę i zgody sąsiadów na wybudowanie np.:
- większego budynku gospodarczego niż przewidują to przepisy budowlane,
- usytuowanego bliżej granicy niż 3 m dla ścian bez okien i drzwi i 4 m dla ścian z oknami i drzwiami,
- przy adaptacji budynku gospodarczego do warunków mieszkalnych.
Przykładem może być rozbudowany warsztat z piętrem o większym metrażu, ze względu na duże maszyny do obróbki drewna. Metraż powyżej 35 m2 oraz dodatkowy strych lub pełne piętro obligują Cię do tego, abyś uzyskał pozwolenie na budowę – jak w przypadku domku jednorodzinnego.
Potrzebujesz pozwolenia również wtedy, gdy stawiasz budynek gospodarczy na terenie objętym programem Natura 2000. Program ten chroni siedliska czy zagrożone gatunki zwierząt i roślin. Jego zadaniem jest także ochrona naturalnej różnorodności biologicznej. Twoja budowla nie może wpłynąć obszarem oddziaływania np.: hałasem na zagrożone gatunki.
Jak uzyskać pozwolenie na budowę?
Potrzebujesz przede wszystkim kompletu dokumentów, które złożysz w urzędzie – dział odpowiedzialny za architekturę budowlaną. Do wniosku o pozwolenie na budowę musisz dołączyć:
- projekt architektoniczny w 4 egzemplarzach. Zawiera on wypisy, wyrysy konstrukcji budynku gospodarczego (możesz taki zamówić u architekta budowlanego, architekt powinien udostępnić Ci zaświadczenie o przynależności do izby samorządu zawodowego),
- opinie, uzgodnienia, pozwolenia oraz wszelkie dokumenty wymagane przepisami szczególnymi,
- oświadczenie potwierdzające Twoje prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
- projekt zagospodarowania przestrzennego działki,
- informacje wskazujące zakres oddziaływania budowanego obiektu.
Wniosek złożysz na formularzu udostępnionym w urzędzie czy na jego stronie internetowej. Decyzję o pozwoleniu na budowę otrzymujesz do 65 dni. Brak sprzeciwu oznacza tzw. „ciche pozwolenie”. W przypadku gdy budujesz budynek gospodarczy na terenie wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze chronionym, musisz zaczekać na odpowiedź.
Następnie ustanawiasz kierownika budowy, prowadzisz dziennik budowy i zgłaszasz rozpoczęcie oraz następnie zakończenie prac w nadzorze budowlanym. Ostatnim zezwoleniem, jakie musisz uzyska
to zezwolenie na użytkowanie obiektu.
Na zgłoszenie wybudujesz nieduży, parterowy budynek gospodarczy do 35 m2 trwale osadzony w gruncie np.: przez fundamenty. Jednak jest wiele sytuacji, gdy musisz wnosić o pozwolenie na budowę, aby unikną
zbytecznej legalizacji konstrukcji czy nakazu rozbiórki. Pamiętaj, najpierw sprawdź w urzędzie powiatowy lub starostwie np.: przy pomocy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, co Ci wolno. Potem stwórz projekt zgodny z lokalnymi przepisami. Dopiero potem zbuduj swój budynek gospodarczy.
