Od 15 maja 2020 roku zaczął obowiązywać program Czyste Powietrze 2.0 – modyfikacja poprzedniego systemu dopłat do termomodernizacji domów i wymiany starych pieców. Beneficjenci tegorocznej wersji programu mogą liczyć na większe kwoty dopłat, ale także na uproszczone procedury składania wniosków. Sprawdź, kto i w jakiej kwocie może ubiegać się o dotację.
Czym jest program Czyste Powietrze?
Rządowy program Czyste Powietrze funkcjonuje w Polsce od 2018 roku i jest finansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program ten został stworzony w celu ograniczenia emisji szkodliwych substancji oraz dwutlenku węgla do atmosfery. W jego ramach ułatwić właścicielom domów wymianę tzw. kopciuchów, czyli starych pieców na paliwo stałe. Dotacja może być przeznaczona także na termomodernizację budynku ograniczającą zużycie energii cieplnej do ogrzania domu.
Co zmieni się w nowym programie Czyste Powietrze 2.0?
Zmiany w programie są dość szerokie. Obejmują przede wszystkim:
- rozszerzenie grup beneficjentów programu,
- zwiększenie kwot dotacji,
- rezygnacja z wymogu podawania we wniosku szczegółowych danych technicznych budynku,
- rezygnacja z dołączenia zaświadczenia o dochodach w przypadku osób starających się o podstawową kwotę dotacji,
- skrócenie terminu rozpatrywania wniosku z 90 do 30 dni,
- zmiana okresu trwałości inwestycji z 5 do 3 lat;
- możliwość rozpoczęcia inwestycji przed złożeniem wniosku,
- możliwość udokumentowania wydatków nie tylko fakturą VAT, ale także rachunkiem imiennym;
- możliwość łączenia programu Czyste Powietrze 2.0 z dotacjami gminnymi.
Ile wynosi i kto może starać się o dotację Czyste Powietrze 2.0?
Dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze 2.0 występują w dwóch kwotach – podstawowej i podwyższonej. Osoby chcące wziąć udział w programie mogą ubiegać się tylko o jedną z nich, w zależności od tego, ile wynosi ich dochód. Od 2020 roku kryteria przyznawania są następujące:
1) Osoby, których roczny dochód nie przekracza 1000 zł mogą otrzymać podstawowe dofinansowanie.
2) Osoby, których miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 1400 zł netto w gospodarstwie wieloosobowym lub 1960 zł netto w gospodarstwie jednoosobowym mogą ubiegać się o dotację podwyższoną.
Maksymalne kwoty dofinansowania zależą także od zakresu wykonywanej inwestycji:
1) Dla dofinansowania podstawowego:
a) Przedsięwzięcie obejmuje demontaż dotychczasowego źródła ciepła oraz instalację gruntowej pompy ciepła lub pompy ciepła typu powietrze-woda. Dodatkowo dotację można przeznaczyć także na montaż:
- centralnego ogrzewania,
- mikroinstalacji fotowoltaicznej,
- wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
- ocieplenia budynku,
- okien,
- drzwi zewnętrznych.
W takim przypadku maksymalna kwota dofinansowania to 25 000 zł lub 30 000 złotych, jeśli modernizacja obejmuje także montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej.
b) Przedsięwzięcie obejmuje demontaż starego źródła ciepła na paliwo stałe oraz zakup i montaż kotłowni gazowej lub montaż nowego źródła ciepła, innego niż pompa ciepła. Dopuszczalny jest też zakup i montaż:
- centralnego ogrzewania,
- pompy ciepła do ciepłej wody użytkowej (cwu),
- mikroinstalacji fotowoltaicznej,
- wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
- ocieplenia budynku,
- okien,
- drzwi zewnętrznych i bram.
Podobnie jak w poprzedniej opcji, również tutaj dotacja jest stopniowana i wynosi maksymalnie 20 000 zł (bez fotowoltaiki) oraz 25 000 zł (z fotowoltaiką).
c) Przedsięwzięcie nie obejmuje wymiany źródła ciepła, a dotacja przeznaczona jest wyłącznie na zakup i montaż:
- wentylacji z odzyskiem ciepła,
- ocieplenie budynku (materiały i wykonanie),
- zakup i montaż drzwi, bram i okien.
Kwota maksymalnej dotacji wynosi 10 000 zł.
2) Dla finansowania podwyższonego:
a) Przedsięwzięcie obejmuje demontaż starego źródła ciepła oraz montaż innego do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu, albo kotłowni gazowej. Dodatkowo dotację można przeznaczyć także na montaż:
- pompy ciepła do ciepłej wody użytkowej (cwu),
- mikroinstalacji fotowoltaicznej,
- wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
- ocieplenia budynku,
- okien,
- drzwi zewnętrznych i bram.
Najwyższa kwota dotacji dla inwestycji bez mikroinstalacji fotowoltaicznej wynosi 32 000 zł oraz 37 tys. zł dla inwestycji obejmującej mikroinstalację fotowoltaiczną.
b) Przedsięwzięcie nie obejmuje wymiany źródła ciepła. Wydatki mogą obejmować:
- montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
- ocieplenie budynku,
- wymianę drzwi, bram lub okien.
Maksymalna kwota dofinansowania to 15 000 zł.
Dotacje wypłacane są w wysokości nie mniejszej niż 3000 złotych. Wyjątkiem od tej reguły jest wymiana samego źródła ciepła, bez innych działań termomodernizacyjnych.
Jakie źródło ciepła można sfinansować dotacją?
Starając się o dotację z programu Czyste Powietrze 2.0, należy także zadeklarować, jakie źródło ciepła zostanie zamontowane. Możemy wybrać wyłącznie takie, które znajdują się na liście. Są to:
- podłączenie do sieci ciepłowniczej,
- pompa ciepła,
- kotły na pellet,
- kotły gazowe,
- kotły olejowe,
- kotły na węgiel,
- kotły zagazowujące drewno,
- ogrzewanie elektryczne,
- kolektory słoneczne,
- rekuperacja,
- mikroinstalacja PV.
Autorzy programu przewidzieli także system premiowy dla beneficjentów. Zgodnie z nim na wyższe kwoty dotacji mogą liczyć osoby, które zdecydowały się na najbardziej proekologiczne i proklimatyczne rozwiązania – bezemisyjne źródła ciepła. Pod tym względem optymalnym wyborem jest montaż pompy ciepła oraz instalacji fotowoltaicznej.
Jak złożyć wniosek Czyste Powietrze 2.0?
Nowa wersja programu zakłada także większe zaangażowanie samorządów w obsługę interesantów i wniosków. Do ich obowiązku należy:
- wydawanie zaświadczeń osobom, które mają prawo do wnioskowania o dotację rozszerzoną,
- udzielanie informacji zainteresowanym,
- pomoc w wypełnianiu wniosków,
- koordynacja wniosków,
- koordynacja jednoczesnego wnioskowania o dotację z programu Czyste Powietrze i dotacji gminnych lub pożyczek z NFOŚiGW.
W ten sposób wciąż możliwe jest pobranie wniosku ze strony urzędu wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz złożenie go w tym samym urzędzie. Przed złożeniem wniosku warto także sprawdzić, czy miejscowa gmina podpisała umowę z NFOŚiGW. Jeśli tak – wniosek można złożyć również w urzędzie gminy.
Z korzyścią dla przyszłych beneficjentów zmieniono ramy czasowe, w których można składać wniosek o dotację. Od maja 2020 roku można starać się o dofinansowanie już na 6 miesięcy przed planowaną datą inwestycji. Projekt musi być jednak skończony w ciągu 30 miesięcy od złożenia wniosku. Trzeba pamiętać, że wykonana inwestycja musi funkcjonować sprawnie przez co najmniej 3 lata. W tym czasie funkcjonariusz NFOŚiGW może przeprowadzić kontrolę, a beneficjent programu ma obowiązek mu to umożliwić. Dopłaty przewidziane są także wtedy, gdy inwestycja została już wykonana, ale nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku.
Na korzyść nowego programu przemawia fakt, że nie ma konieczności podawania szczegółów technicznych budynku, jako że we wcześniejszej wersji programu Czyste Powietrze sprawiało to wnioskodawcom duże problemy.
W uproszczonej wersji wniosku należy wpisać:
- informacje ogólne (dane osobowe, adres);
- status wnioskodawcy – właściciel lub współwłaściciel;
- dane o przedsięwzięciu (adres budynku, numer księgi wieczystej, numer działki) – jeśli budynek nie ma założonej księgi wieczystej, konieczne jest dołączenie dokumentu potwierdzającego własność;
- dane o działalności gospodarczej – jeśli w budynku prowadzona jest działalność gospodarcza, to jej powierzchnia użytkowa nie może przekraczać 30% powierzchni budynku;
- oświadczenie o likwidacji dotychczasowych źródeł ciepła na paliwa stałe;
- oświadczenie o posiadaniu dodatkowego źródła ciepła na paliwo gazowe;
- rodzaj prac termomodernizacyjnych;
- wydatki już poniesione na termomodernizację (jeśli takie były);
- wybór rodzaju źródła ciepła;
- planowane wydatki;
- wydatki maksymalne;
- oświadczenie o dochodzie.
Dokładnie taki sam wniosek możemy uzupełnić online poprzez rządowy portal Gov.pl w zakładce „Nieruchomości i środowisko” → „Skorzystaj z programu Czyste Powietrze”. Wnioskodawca musi jednak posiadać profil zaufany.
Czy można łączyć dopłaty?
Dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej i potrzebującego szerszego wsparcia przewidziano również zarządzanego przez gminy programu STOP SMOG. Beneficjenci tego programu mogą liczyć na dotację w wysokości 90 lub nawet 100% inwestycji pochodzących ze środków samorządowych oraz środków Funduszy Termomodernizacji i Remontów.
Nowelizacja programu Czyste Powietrze przewiduje także łączenie wniosków z programem „Mój Prąd”. W ten sposób można otrzymać do 5000 złotych na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej (kwota ta została już uwzględniona we wcześniejszych wyliczeniach maksymalnych dotacji).
